کارکردهای زیباشناختی ضمیر در شعر شاملو

author

  • محمد مهدی دهرامی نویسنده
Abstract:

هرچند ضمیر نسبت به انواع دیگر کلمه مانند صفت، قید، فعل، اسم و مقوله‌های دیگر، تنوع کمتری دارد اما باز می‌تواند یکی از مهم‌ترین انواع کلمه باشد که شاعر با آن رفتارهای ویژه‌ای داشته باشد و محملی برای خلاقیت‌ها و مقاصد شاعرانۀ خود قرار دهد. هدف این مقاله بررسی خلاقیت‌های شاعرانه در عرصۀ ضمیر و کارکردهای هنری آن در شعر با تأکید بر اشعار شاملو است که با روش توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی به این موضوع پرداخته است. این مقوله زبانی که در زبان رسمی و غیر ادبی کمتر دستخوش تغییر می‌گردد در شعر شاملو به دلیل دخل و تصرفات هنری در حوزه زبان بستری برای خلاقیت‌ها و برجسته‌سازی زبان شده است. مهم‌ترین کارکردهای ضمیر در شعر او در دو حوزه بافت خرد و گفتمان قابل بررسی است. حوزه نخست شامل ایجاد برجستگی‌های زبانی و معنایی است که از طریق ترکیب‌سازی، تلفیق ضمایر، باستان‌گرایی، تصرف در جایگاه نحوی، ایجاز، ایجاد موسیقی و… است و در حوزه دوم انسجام متن، ایجاد ابهام و توسع معنایی، تقابل و تأکید معنایی، ایجاد تعلیق و… مهم‌ترین کارکردهای ضمیر در شعر شاملو محسوب می‌شود. این مقوله دستوری ارزش‌های زیباشناختی و هنری چندگانه‌ای در شعر او یافته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارکردهای هنری و زیباشناختی تنازع در شعر

تنازع یکی از مباحث علم دستور است که بر اساس آن بخشی از جمله ‌همزمان چند نقش مختلف نحوی می‌گیرد. هدف این مقاله، تعیین و بررسی نقش‌های زیباشناختی این تمهید زبانی در شعر است. هنگام ایجاد تنازع در شعر، شاعر ساختار جمله را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که واژگان، ترکیبات و جملات مختلفی، متنازعٌ‌فیه را برای تکمیل ساختار نحوی خود به سمت خود جذب می‌کنند و به تعبیری، برای تصاحب آن به نزاع می‌پردازند. این خصوصی...

full text

کارکردهای زیباشناختی نقش نما در شعر معاصر

نقش نما از انواع کلمه است که موجب تشخیص نقش کلمه ها در جمله می شود. شاید در نگاه اول، نقش نماها که وظیفه ای جز چفت و بست دادن بین واژگان ندارند در زمره واژگانی قرار نگیرند که شاعر با آن ها نیز رفتارهای ویژه ای داشته باشد اما بررسی آن ها در شعر نشان می دهد این نوع کلمات می تواند ابزار موثری باشد که شاعر از آن ها در ساخت زبان شعر خود بهره گیرد. آن چنان که یک شاعر با اشیا و اسامی و افعال برخورد خا...

full text

بررسی مسندالیه ضمیر در اشعار شاملو

مسندالیه یکی از اجزای جملات اخباری و بخشی از کلام است که مسند به آن نسبت داده می­شود. مسندالیه دارای احوالی است و این احوال حسب اقتضای بلاغی متن، بر مسندالیه وارد می‌شود، گاهی به اقتضا حذف و گاهی ذکر می‌شود؛ گاهی تنها و آزاد و به صورت یک گروه تک هسته ذکر می‌شود و گاهی مقید و به صورت گروهی با وابسته و یا وابسته‌هایی در کلام با مسند همراه می‌شود. مسندالیه بعضی اوقات به صورت شناس و معرفه و گاه به...

full text

بررسی مسندالیه ضمیر در اشعار شاملو

مسندالیه یکی از اجزای جملات اخباری و بخشی از کلام است که مسند به آن نسبت داده می­شود. مسندالیه دارای احوالی است و این احوال حسب اقتضای بلاغی متن، بر مسندالیه وارد می شود، گاهی به اقتضا حذف و گاهی ذکر می شود؛ گاهی تنها و آزاد و به صورت یک گروه تک هسته ذکر می شود و گاهی مقید و به صورت گروهی با وابسته و یا وابسته هایی در کلام با مسند همراه می شود. مسندالیه بعضی اوقات به صورت شناس و معرفه و گاه به ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 22

pages  119- 134

publication date 2014-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023